Diskriminasyon Baze sou Andikap Ak Desizyon nan Travay

Diskriminasyon baze sou andikap fèt lè yon anplwayè oswa yon lòt antite ki anba kouvèti Tit I nan Americans with Disabilities Act [Lwa Ameriken andikape yo] (ADA) (ki pwoteje anplwaye prive ak eta ak lokal yo) oswa Rehabilitation Act [Lwa Reyabilitasyon] (ki pwoteje anplwaye federal yo) trete yon anplwaye oswa yon aplikan kalifye defavorableman akòz andikap. Lwa sou andikap yo entèdi diskriminasyon nan tout aspè travay, tankou anbochaj, revokasyon, salè, repatisyon travay, pwomosyon, rediksyon pèsonèl, fòmasyon, benefis siplemantè, ak nenpòt lòt kondisyon travay.

Definisyon Andikap

ADA a mande pou yo entèprete definisyon andikap la an jeneral, an favè yon pwoteksyon laj, nan limit maksimòm lalwa pèmèt. Sepandan, se pa tout moun ki gen yon pwoblèm sante ki benefisye pwoteksyon kont diskriminasyon baze sou andikap. Dapre lalwa, yon moun gen yon andikap si moun nan:

• Gen yon limitasyon fizik oswa mantal ki limite yon gwo aktivite nan lavi anpil (tankou mache, pale, wè, tande, oswa aprann, oswa fonksyönman youn nan gwo fonksyon kò a, tankou sèvo, mis ak eskelèt, respirasyon, sikilasyon, oswa fonksyon andokrin).
• Gen yon antesedan andikap
• Viktim yon mezi defavorab nan travay akòz yon defisyans fizik oswa mantal ke moun nan genyen vrèman oswa ke yo panse li genyen, eksepte si li pasajè (dire oswa sipoze dire sis mwa oswa mwens) epi pa grav.

Yon pwoblèm sante pa oblije dire lontan, pèmanan, oswa grav pou limite moun anpil.  Epitou, si sentòm yo fè ale vini, sa ki enpòtan an se a ki pwen sentòm yo limite moun nan lè yo aktif.

Akomodasyon Rezonab ak Difikilte Twòp

Lè moun k ap postile pou travay oswa anplwaye mande modifikasyon nan travay yo, lwa sou andikap yo egzije anplwayè nan sektè prive, federal, gouvènman eta ak lokal yo pou yo fè akomodsyon rezonab (chanjman nan fason bagay yo konn fèt) pou anplwaye ak aplikan ki genyen oswa te genyen yon defisyans ki limite anpil yon aktivite enpòtan nan lavi, sof si sa t ap antrene gwo difikilte pou anplwayè a. Yon akomodasyon rezonab kapab ede yon moun ki gen yon andikap aplike pou yon pòs, ranpli fonksyon yon pòs, oswa jwi avantaj ak privilèj travay.  

Kòm akomosadyon rezonab posib ou ka jwenn rann espas travay la aksesib pou moun ki itilize chèz woulant, ofri lektè oswa entèprèt pou moun ki avèg oswa ki pa tande byen, fè yon chanjman orè, ofri teletravay, pèmèt konje pou tretman oswa pou sentòm ki gen rapò ak andikap, oswa transfè nan pòs ki vid nan ka akomodasyon rezonab pa posib nan pòs aktyèl la.

Yon anplwayè pa oblije fè yon akomosadyon si l ap antrene gwo difikilte pou biznis la. Gwo difikilte vle di ke akomosadyon an t ap twò difisil oswa twò chè pou reyalize, lè w konsidere gwosè konpayi a, resous finansye ansanm ak bezwen biznis la. Men, yon anplwayè pa gen dwa refize fè yon akomodasyon jis paske sa mande kèk depans. Yon anplwayè pa oblije fè akomodasyon anplwaye a oswa aplikan an vle a depi li fè yon akomosadyon rezonab ki efikas. Si gen plizyè akomosadyon ki ka reponn a bezwen ki gen rapò ak andikap la, anplwayè a ka chwazi kiyès li vle fè

Kesyon ki gen rapò avèk Andikap, Egzamen Medikal, ak Konfidansyalite

Lalwa mete limit sou anplwayè yo konsènan mande aplikan oswa anplwaye pou reponn kesyon ki gen rapò ak andikap, fè egzamen medikal, oswa idantifye yon andikap. Enfòmasyon anplwayè ka jwenn sou andikap anplwaye yo dwe rete konfidansyèl.

Pandan Aplikasyon Travay ak Etap Entèvyou 

Yon anplwayè pa gen dwa mande yon aplikan pou li reponn kesyon ki gen rapò ak andikap tankou si li genyen yon andikap, oswa mande li pou li fè yon egzamen medikal, anvan yo ofri li yon travay. Yon anplwayè gen dwa mande postilan si yo ka fè travay la epi kijan yo t ap fè travay la, avèk ou san akomodasyon rezonab.

Apre yon Òf Travay

Apre postilan an fin resevwa yon òf travay, lalwa pèmèt yon anplwayè pou mete kondisyon pou postilan an reponn kesyon ki gen rapò ak andikap ak/oswa fè yon egzamen medikal avèk siksè sou òf travay la. Men, fòk tout nouvo anplwaye ki nan menm kalite pòs sa a oblije reponn kesyon sa yo ak/oswa fè egzamen an. Yon anplwayè gen dwa pou li retire òf travay la sèlman si enfòmasyon an revele moun nan pa kapab fè travay la san danje (menm avèk yon akomodasyon rezonab, si li gen dwa a li).

Apre Travay la Kòmanse

Yon fwa anplwaye a fin jwenn djòb la epi li kòmanse travay, anjeneral, yon anplwayè kapab poze kesyon ki gen rapò ak andikap ak/oswa mande yon egzamen medikal sèlman si anplwayè a bezwen enfòmasyon medikal pou sipòte demann yon anplwaye fè pou yon akomodasyon oswa si patwon an gen prèv objektif ke yon anplwaye pa kapab fè yon travay avèk siksè oswa san okenn danje akòz eta sante li.

Konfidansyalite

Lwa a egzije tou pou anplwayè yo kenbe tout dosye ak enfòmasyon medikal yo konfidansyèl epi nan dosye medikal separe.

Asèlman

Li ilegal pou digonnen yon postilan oswa yon anplwaye akòz yon andikap li genyen kounye a oswa te genyen anvan, akòz yon defisyans fizik oswa mantal ke li genyen vrèman oswa ke yo panse li genyen, ki pa ki pa ni ap pase, ni san gravite. Li ilegal tou pou digonnen yon postilan oswa yon anplwaye akòz asosyasyon li ak yon moun ki gen yon andikap. Yon remak dezoblijan sou andikap yon moun se asèlman tou. Asèlan ilegal lè li grav oswa fèt tèlman souvan ke li kreye yon anviwònman travay ostil oswa blesan oswa lè li lakòz desizyon defavorab nan travay (tankou revoke oswa retrograde viktim nan). Asèlman ilegal ke moun k ap fè asèlman an se sipèvizè viktim nan, sipèvizè nan yon lòt sèvis, yon kòlèg, oswa yon moun ki pa yon anplwaye anplwayè a, tankou yon kliyan oswa yon konsomatè.

Reprezay ak Entèferans

Gen poteksyon kont reprezay pou postilan, ansyen anplwaye ak anplwaye nan travay ki defann dwa yo dapre ADA oswa nenpòt lòt lwa federal sou opòtinite egal nan travay. Denonse oswa egzèse dwa w pa rapò ak diskriminasyon nan travay, sa rele "aktivite pwoteje" epi li ka pran plizyè fòm, tankou al pote plent bay yon sipèvizè pou asèlman. Pwoteksyon an valab pou temwen k ap eseye ede moun diskriminasyon afekte yo tou. 

ADA a entèdi tou entèferans nan dwa ADA bay chak moun. Anplwayè pa gen dwa entimide, menase, oswa anpeche nan okenn fason pou yon aplikan, ansyen anplawaye oswa yon anplwaye egzèse dwa ADA ba yo. Pa egzanp, li ilegal pou yon anplwayè itilize menas pou dekouraje yon moun pou li pa mande yon akomodasyon rezonab oswa pou ba li presyon pou li pa pote plent pou diskriminasyon baze sou andikap.

Asosyasyon

Lwa a bay moun pwoteksyon tou kont diskriminasyon ki baze sou relasyon yo ak yon moun ki gen yon andikap (menm si yo pa gen andikap yo menm). Pa egzanp, li ilegal pou fè diskriminasyon kont yon anplwaye paske mari oswa madanm anplwaye a genyen yon andikap.

Malgre lwa anti diskriminasyon federal yo pa egzije pou anplwayè bay anplwaye akomodasyon rezonab pou okipe manm nan fanmi yo ki gen andikap, Family and Medical Leave Act (FMLA) [Lwa sou Konje Familyal ak Medikal] ka egzije pou yon anplwayè fè demach sa yo. Department of Labor [Depatman Travay] fè respekte FMLA.

Resous ki Disponib

Retounen nan paj Resous ki gen rapò avèkk Andikap EEOC